غذای سگ واژهای است که به غذاهای ساخته شده برای تغذیه سگ سانان اطلاق میگردد. سگها مانند همه گوشتخوران دیگر دندان های تیز و برنده و روده کوتاهی دارند که برای مصرف گوشت مناسبتر است تا مصرف سبزیجات. علی رغم این طراحی ذاتی برای گوشتخوار بودن سگ ها طی هزاران سال توانستهاند برای زنده ماندن با استفاده از غذایهای گوشتی و غیر گوشتی و بقایای غذای انسانی تطابق حاصل نمایند.
توانائی جذب کربوهیدارت ها در سگها یک تفاوت اصلی آنها با گرگها است.پیش از اهلی شدن سگ ها آنها با جیره گوشتخواری بقا می یافتند. پس از اهلی شدن سگ ها و همراهی آنها با انسان بعنوان محافظ، حیوان همراه و یار کار کشیدن از سگ ها مسئله تغذیه سگها برای انسان اهمیت یافت. غذای های کنسروی سگ ها از حدود سال ۱۹۳۰ میلادی تولید شدند.
غذاهای خطرناک برای سگ ها
تعدادی از مواد غذایی انسانی که در خانه نگهداری میشود برای سگ ها سمی هستند. از این جمله شکلات های جامد (مسمومیت با تئوبروماین) پیاز و سیر ( مسمومیت با تیوسولفات، سولفوکساید و دی سولفید) ، انگور و کشمش (سبب نارسائی کلیه در سگ ها می گردد)، شیر (بعضی از سگ ها به لاکتوز حساسیت دارند و سبب بروز اسهال در آنها میشود، شیر بز می تواند مفید باشد) جوز هندی ( نوروتوکسیک در سگ) و تعدادی از مواد دیگر می تواننند برای سگ ها سمی باشند لیست کامل این مواد غذایی را می توانید در سایت
https://www.aspca.org/ ملاحظه نمائید.
غذاهای حساسیت زا در سگ ها و جیرههای هیپو آلرژنیک
سگ ها نیز مانند انسانها مستعد حساسیت غذائی هستند. شایع ترین علائم حساسیت غذایی در سگها شامل راش های پوستی، تورم و خارش پوست ، ناراحتی های گوارشی ، حرکات روده ای غیر قابل کنترل و نرم شدن مدفوع است. موادی غذایی مشخصی سبب ایجاد حساسیت غذایی در سگ ها میشود. این واکنش ها بویژه با مواد پروتئینی با منشاء گوشت گاو، مرغ، سویا و بوقلمون میتوانند حساسیت غذایی ایجاد نمایند. تعدادی از پروتئین های جدید تولید شدهاند که ادعا شده است این حساسیت ها را از بین می برند. غذاهای هیپو الرژیک به غذاهایی اطلاق می گردد که به گونه ای طراحی شده اند که میزان حساسیت غذائی را به حداقل برسانند.
غذاهای هیپوآلرژیک سگ شامل غذاهایی با مواد غذائی محدود، پروتئین های جدید، پروتئین های هیدرولیز شده می باشند.
محدود کردن ترکیبات این امر را ممکن میکند تا مواد حساسیت زا مورد شک را شناسائی کنیم همچنین در صورتی که سگ دارای حساسیت باشد از آنها به راحتی اجتناب کنیم. در جیرههای غذائی با پروتئین های جدید، تولیدکنندگان مواد غذایی را انتخاب میکنند که احتمال کمتری در ایجاد حساسیت در سگها باشند. از جمله این مواد می توان گوشت بره ماهی و برنج را بر شمرد.
لازم به ذکر است پروتئینهای هیدرولیز شده از پروتئینهای جدید منشاء نمیگیرند. به عنوان مثال آنها میتوانند از مرغ یا سویا منشا گرفته باشند. پروتئینهای هیدرولیز شده زمانی جدید نامیده میشوند که به نوع غیر قابل تشخیصی از خودشان تبدیل شوند و برای سیستم گوارش دارای حساسیت جدید به حساب آمده و واکنش آلرژن به آنها نشان ندهند.
غذایهای فاقد غلات و بدون کربوهیدارت
بعضی از تولید کنندهای غذای سگ تولید خودشان را با عنوان فاقد غلات یا فاقد کربوهیدرات معرفی میکنند. در حالی که تحقیقات نشان داده است که سگ ها توانایی متابولیزه کردن کربوهیدراتها را دارا میباشند. مفید یا مضر بودن کربوهیدرات در جیره سگ ها هنوز موضوعی مورد مناقشه است.
تائورین
تائورین (Taurine) ، با نام شیمیایی ( ۲-آمینواتان سولفونیک اسید) ، مشتقی از آمینواسید سیستئین بوده که در بسیاری از اجزای های بدن بخصوص چشم ، مغز، قلب و حتی داخل عضله نیز یافت شده و فراوان ترین آمینواسید بعد از گلوتامین در بدن می باشد . تائورین در تنظیم تعادل آب، میزان انرژی نقش دارد. ضربان قلب و همچنین انقباض عضلانی می تواند نقش داشته باشد.
کمبود تائورین در سگ ها و گربه های مصرف کننده غذاهای تجاری گزارش شدهاست . تائورین در گوشت خام و پخته وجود دارد اما فرآوری گوشت میزان آن را کاهش می دهد. گربه ها بیشتر از سگ ها به تائورین نیاز دارند زیرا متابولیسم پروتئین در آنها بالاتر است. تائورین به صورت معمول در بدن از متیونین و سیستئین ساخته میشود. اما زمانیکه این دو اسید آمینه برای سایر عملکردهای بدن مورد استفاده قرار میگیرند تائورین باید در جیره غذایی تامین گردد.
گربه ها گوشتخوارهای اجباری هستند و باید تائورین آنها از طریق جیره غذائی تامین گردد در غیر این صورت احتمال ایجاد بیماری قلبی در آنها زیاد خواهد بود. همانطور که گفته شد گرچه گوشت منبع غنی از تائورین است اما فرایندهایی که در آماده سازی بسیاری از غذاها صورت می گیرد سبب کم شدن محتوای تائورین شده و تغذیه مداوم با این گونه از غذاها منجر به کمبود تائورین میگردد. در حال حاضر در بسیار غذاها در مراحل آخر تهیه و بعد از عملیات فرآوری تائورین به صورت جداگانه به غذا افزوده می گردد تا مشکل کمبود آن رفع گردد.
غذای های تجاری
اغلب غذای های تجاری به دو شکل غذای خشک یا غذای مرطوب در قوطی تولید میشود. غذایهای خشک حاوی ۶ تا ۱۰ درصد رطوبت هستند در حالی که غذاهای مرطوب بین ۶۰ تا ۹۰ درصد رطوبت دارند. غذاهای نیمه مرطوب هم که کمتر به متداولند بین ۲۵ تا ۳۵ درصد رطوبت دارند.
غذاهای خشک
تغذیه با غذاهای خشک هم ارزان است و هم راحت. در فرآیند تولید این نوع از غذا، مواد اولیه تحت تاثیر فشار و دمای بالا قرار میگیرند.
غذای مرطوب
میزان رطوبت در این نوع غذا بشکل کاملا آشکاری بالاتر از سایر انواع است. غذای های کنسرو شده تجاری استریل هستند اما سایر انواع ممکن است استریل نباشند. غذاهای مرطوب حاوی مقادیر بالاتری از پروتئین در ماده خشک هستند. گلوتن غلات یا سایر ژل های پروتئینی ممکن است برای ایجاد قوام در این غذا ها بکار روند تا شبیه گوشت واقعی شوند. برای تولید این غذاها مراحل استریل سازی باید انجام گردد و باید اطمینان حاصل گردد که مواد داخل کنسرو عاری از هر گونه آلودگی باکتریایی هستند. برای این منظور کنسروها در دستگاه اتوکلاو تا ۱۲۱ درجه سانتیگراد گرمادهی میشوند.
غذاهای جایگزین
در سال های اخیر استفاده از غذاهای جایگزین در حال رواج یافتن است. بسیار از شرکت توانسته اند با این تولیدات بازار مصرف جدید را هدف بگیرند. این انواع شامل
غذاهای یخ زده، بصورت خام یا پخته (غیر فرآوری شده( . استفاده از غذاهای خانگی تجاری سازی شده برای کسانی که می خواهند غذایی با کیفیت غذای خانگی داشته باشند اما فرصت طبخ آنرا را ندارند رو به افزایش است. تولید این غذاها به صورتی است که مراحل فراوری آن سبب نابودی مواد مغذی نمیگردد.
غذاهای دهیدراته یا فریز دراید که بصورت خام یا پخته عرضه میشوند. آبگیری صورت گرفته سبب کاهش رطوبت در این نوع غذا شده که این اقدام مانع رشد میکروب ها میشود. معمولا قبل از سرو این گونه غذاها به آنها آب اضافه میشود تا رطوبت خود را باز یابند. بعضی از مواد غذائی مانند ویتامین ها ممکن است در پروسه تولید این مواد از دست بروند.
پاستوریزه: نیاز به نگهداری در یخچال دارند. این نوع غذاها گرچه تازه هستند اما مستعد آلودگی میکروبی هستند و حداکثر زمان نگهداری آنها ۴ ماه است.
غذای سبزیجات سگ
در موارد حساسیت های شدید در سگ ها مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد اولیه غذای سگ و گربه
بعضی از مواد اولیه ممکن است از نوع ضایعات باشند. مواد اولیه معمولا شامل وارد زیر است
گوشت و استخوان
لاشه و امحاء و احشا
لاشه فراوری شده حیوانات
سوکروز- فروکتوز
تولیدات جانبی حیوانات مانند شیر و تخم مرغ
غذاهای سگ که قیمت پایینتری دارند حاوی مقادیر بیشتری از محصولات جانبی و حبوبات هستند و میزان گوشت آنها کمتر است.
غذاهای خام سگ
تغذیه با مواد خام نیز در سگ و گربه انجام میشود. گوشت نپخته، استخوان قابل خوراک و سایر ارگان ها از جمله مواد مورد استفاده هستند. مواد مورد استفاده در غذاهای خام سگ ها متفاوت هستند. بعضی از مالکان سگ ها غذای خام را خود آماده می کنند اما انواع تجاری این غذاها نیز وجود دارد.
در استفاده از غذای خام در حیوانات نگرانی هایی از بابت بیماری های مشترک و انتقال انگلها وجود دارد.
غذای سگ های بزرگ سال
سگ های بزرگ سال که به سمت سنین پیری می روند نیاز به غذای ویژه ای دارند. تغییرات فیزیولوژیکی متعددی در طی روند پیری در سگ ها رخ می دهد. غذای تجاری در دسترس برای سگ های سالمند با توجه به نیازها و تغییرات فیزیولوژیکی آنها تولید شده است و در دسترس است.
یکی از مهمترین مواردی که در سگهای سالخورده باید در نظر گرفته شود میزان کالری غذای آنها است. بدلیل از دست دادن توده بدنی میزان انرژی مورد نیاز در این سگ ها کاهش می باید. علاوه بر این سگهای سالخورده نسبت به سگهای جوان نیاز به پروتئین قابل هضم بیشتری دارند. زیرا توانایی ساخت پروتئین در بدن آنها بدلیل کهولت سن پائین آمده است.
سلامت سیستم گوارش نیز یکی از فاکتورهای مهم تغذیه سگ های سالخورده است. به همین منظور باید فیبر به میزان کافی در غذا وجود داشته باشد تا کیفیت مدفوع حفظ شده و مانع از یبوست سگ ها شود. فروکتوالیگوساکارید و مانان الیگو ساکاریدها سلامت دستگاه گوارش را در سگهای سالخورده تقویت می کنند. علاوه بر این این الیگوساکاریدها باکتری های مفید روده را تقویت میکنند در حالیکه سبب نابودی باکتری های مضزر میگردند.
زمانی که انتخاب غذا برای یک سگ سالخورده مطرح باشد سلامت استخوان ها و مفاصل از اهمیت ویژهای برخوردار خواهند بود. ثابت شده است که افزودن گلوکوز آمین و کوندروتین سولفات سبب بهبود تشکیل غضروف ها ، ترکیبات مایع مفصلی و بهبود استئوآرتریت میشود. نسبت کلسیم به سدیم در این سگ ها نیز اهمیت دارد.
سگهای مسن بتدریج کارکرد مغز و قدرت تشخیص خود را از دست می دهند. ویتامین E و ال کارنی تین می تواند به سلامت و تقویت مغز سگ های سالخورده کمک کند. ویتامین E خاصیت انتی اکسیدانی دارد که برای سگهای کهنسال بسیار مفید است و از صدمات اکسیداتیو در آنها جلوگیری می کند. ال کارنیتین سبب بهبود عملکرد میتوکندری و جلوگیری از صدمات اکسیداتیو میشود. زرده تخم مرغ و جگر از منابع مناسب این ویتامین هستند.
سیستم ایمنی در سگهای کهنسال رو به اضمحلال می رود. میزان اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ تاثیر زیادی در سلامت حیوان دارد. ویتامین E نیز از حیث سلامت سیستم ایمنی دارای اهمیت است. پربیوتیک و پروبیوتیک ها هم با بهبود باکتریهای دستگاه گوارش نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند.
پوشش و پوست در تمام سگ ها اهمیت دارد اما در سگهای کهن سال اهمیت ویژه ای دارد. لینولنیک اسید یک ماده مهم برای تقویت پوست و مو سگهای کهن سال است که در ذرت و سویا یافت میشود. ویتامین A نیز فاکتور مهم دیگری است که به کراتینه شدن مو کمک میکند.
غذاهای کم پروتئین
بنا بر اعلام سازمان کنترل مواد غذایی امریکا و همچنین فدراسیون غذای حیوانات خانگی اروپا حداقل پروتئین روزانه مورد نیاز سگ و گربه ۱۸ درصد ماده خشک است. غذاهای کم پروتئین حاوی ۱۸ تا ۲۰ درصد پروتئین در ماده خشک هستند. این غذا ها نباید در طی دوران بارداری یا رشد حیوان مورد استفاده قرار گیرند. میزان حداقل پروتئین مورد نیاز بستگی به فاکتورهای مختلفی دارد و در نژادهای مختلف نیز متفاوت می باشد. میزان حداقل پروتئین مورد نیاز در گربه در برخی از منابع ۲۶ درصد ماده خشک اعلام شده است.
کیفیت، قابلیت هضم و ظرفیت انرژی پروتئین
در تامین پروتئین جیره اجزای کلیدی مهمی وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند. این موارد کیفیت و قابلیت هضم بودن پروتئین جیره، ترکیبات اسید امینه ای و در نهایت میزان انرژی که توسط غذا تامین میگردد را شامل میشود. افزایش میزان پروتئین به مقادیر بالا سبب دریافت کالری بیش از نیاز حیوان شده و در نهایت به صورت بافت چربی در بدن ذخیره میگردد که می تواند منجر به چاقی و مشکلات و عوارض ناشی آن شود. جیرهای پر پروتئین تنها در صورتی منجر به افزایش بافت عضلانی میشوند که همراه با تمرین یا استروئیدهای انابولیک باشند. زمانی که جیرهای کم انرژی مورد استفاده قرار میگیرند احتمال بروز مدفوعخواری وجود دارد. رابطه معکوسی بین مدفوع خواری در سگ و میزان پروتئین جیره وجود دارد. در جیرهای کم پروتئین باید انرژی پایه تامین گشته، اسیدهای آمینه ها به صورت نامحدود تامین گردد و ساخت ساز ماهیچه ها بصورت طبیعی صورت گیرد. جیرهای کم پروتئین سبب بهبود کارکرد دستگاه گوارش از طریق اثر بر جمعیت میکروبی روده ها میشوند.
منبع wikipedia